Water: de levensader van onze planeet en de thuisbasis van enkele van de meest unieke waterwezens op aarde. In deze lijst vind je fascinerende feiten over enkele van de dieren die de watermassa’s van de wereld bevolken.
Welk dier is zowel het grootste zoogdier als het grootste levende wezen op aarde?
De blauwe vinvis, die alle oceanen van de wereld doorkruist, is het grootste zoogdier op aarde. De grootste gedocumenteerde blauwe vinvis was minstens 110 voet (33,5 meter) lang en woog 209 ton (189.604 kilogram). Gemiddeld zijn mannetjes zo’n 25 meter lang en vrouwtjes ongeveer 26 meter. Pasgeboren blauwe vinvissen wegen tussen de 2,5 en 4 ton (2.268 tot 3.628 kilogram) en kunnen op volwassen leeftijd een gewicht van 100 tot 120 ton bereiken. Walviskalveren drinken dagelijks tussen de 50 en 150 gallons moedermelk en kunnen ongeveer 8 pond (3,6 kilogram) per uur aankomen, wat neerkomt op 200 pond (90,7 kilogram) per dag. Op ongeveer acht maanden oud, wanneer het kalf gespeend wordt, meet het bijna 15,2 meter in lengte en weegt het ongeveer 25 ton (22.679 kilogram).
Blauwe vinvissen hebben geen tanden maar hebben in plaats daarvan honderden baleinplaten in hun bovenkaak, die eruitzien als kammen van dik haar. Ze voeden zich met krill, een klein garnaalachtig dier.
Waarom heeft de walrus de bijnaam “tandenloper”?
De walrus staat bekend als de “tandenloper” vanwege zijn twee lange slagtanden, die eigenlijk lange, scherpe tanden zijn. Deze slagtanden helpen het koudwaterdier bij het afweren van ijsberen en andere bedreigingen, en ze worden gebruikt om zich op de bodem van de oceaan voort te bewegen terwijl ze op zoek zijn naar hun favoriete voedsel, kokkels. De walrus duwt zijn slagtanden tijdelijk in het modderige zand om zichzelf aan de oceaanbodem te verankeren terwijl hij voedsel zoekt. Vervolgens trekt hij zijn slagtanden terug, beweegt verder en herhaalt het proces.
Is het waar dat een haai een druppel bloed van anderhalve kilometer kan ruiken?
Nee, hoewel haaien bekend staan om hun scherpe reukvermogen, kunnen ze geen druppel bloed van anderhalve kilometer ruiken. Ze hebben wel een uitstekend reukvermogen, waarbij sommige soorten geuren tot op bijna 91 meter afstand kunnen detecteren. Haaien zigzaggen langs zeestromingen en gebruiken hun zeer gevoelige neusgaten om bronnen van geuren en voedsel te vinden. Sommige haaiensoorten kunnen één molecuul bloed in meer dan een miljoen watermoleculen ruiken, wat overeenkomt met één druppel bloed in 25 gallon (94 liter) water. Ze gebruiken hun reukvermogen om voedsel te vinden en zich in de oceaan te navigeren.
Hoe ademen vissen onder water?
Vissen ademen onder water door hun kieuwen. Ze zuigen water in hun bek en laten het via hun kieuwen weer naar buiten stromen. Tijdens dit proces nemen de kieuwen zuurstof uit het water op en geven ze koolstofdioxide af. De kieuwen zijn vol bloedvaten die de zuurstof uit het water opnemen en naar de rest van het lichaam van de vis transporteren. Dit stelt de vis in staat om onder water te ademen en te overleven.
Zijn er bepaalde vissen die zonder water kunnen leven?
Ja, sommige vissen kunnen tijdelijk buiten het water overleven. Een voorbeeld hiervan is de mangrove-killifish. Deze vis brengt enkele maanden per jaar buiten het water door, levend in rottende takken en boomstammen. Tijdens deze periode kan de vis zijn kieuwen aanpassen om water en voedingsstoffen vast te houden en stikstofafval uit te scheiden via de huid. Er zijn ook andere vissen, zoals de wandelende meerval en de gigantische mudskippers, die kieuwen hebben waarmee ze lucht en water kunnen inademen, waardoor ze tijdelijk buiten het water kunnen overleven.
Kan een vis vliegen?
Ja, vliegende vissen kunnen zichzelf over korte afstanden in de lucht voortstuwen. Ze spreiden hun grote vinnen als vleugels uit, verstarren ze en zweven zo boven het wateroppervlak. Een vliegende vis kan minstens 30 seconden door de lucht zweven en een topsnelheid van ongeveer 64 kilometer per uur bereiken. De vis verlengt zijn “vlucht” door zijn trillende staart in het water te steken, waardoor hij meer momentum krijgt. Vliegende vissen gebruiken deze vaardigheid vaak om aan roofdieren te ontsnappen of om aanvaringen met boten te vermijden.
Welke onderzeese wezens staan erom bekend elektriciteit te maken?
Bepaalde vissen kunnen elektriciteit produceren om hun prooi te doden of zichzelf te verdedigen. De elektrische paling is een voorbeeld van een vis die elektriciteit gebruikt om zijn prooi te verdoven, zodat hij hem gemakkelijker kan opeten. Andere voorbeelden zijn elektrische stralen en mormyrids, die elektriciteit gebruiken voor zelfverdediging, het vangen van prooien en om te communiceren met andere vissen.
Welke vissen blazen zichzelf op als ballonnen?
Stekelvarkenvissen en kogelvissen blazen zichzelf op als een verdedigingsmechanisme. Wanneer ze bedreigd worden, slikken ze water in en blazen hun lichaam op tot een balvorm, soms tot vijf keer hun normale grootte. Hierdoor zien ze er groter uit en worden ze moeilijker op te eten door roofdieren. Zodra het gevaar geweken is, laat de vis het water weer los en keert terug naar zijn normale grootte.
Welke vis maakt van bubbels een kinderkamer?
De Siamese vechtvis, afkomstig uit Thailand, heeft een unieke manier om voor zijn eieren te zorgen. Het mannetje bouwt een nest van bellen tussen plantenbladeren. Hij maakt deze bellen door lucht in te nemen en te bedekken met speeksel, waarna hij ze uit zijn bek spuugt. Nadat het vrouwtje haar eieren heeft gelegd, vangt het mannetje ze op in zijn bek en spuugt ze in het bellennest. Het mannetje bewaakt het nest en beschermt de eieren tegen roofdieren.
Klopt het dat een zalm altijd terugkeert naar zijn geboorteplaats?
Ja, zalm heeft een opvallende levenscyclus. Ze worden geboren in zoetwaterstroompjes ver van de zee en migreren vervolgens stroomafwaarts naar rivieren, waar ze honderden kilometers kunnen afleggen, voordat ze de open oceaan bereiken. Daar brengen ze een groot deel van hun volwassen leven door. Als het tijd is om hun eieren te leggen, keren ze terug naar hun geboorteplaats om te paaien en te sterven. Zalm heeft een lichaam dat rijk is aan oliën die tijdens hun leven in de oceaan worden opgenomen en die hen de energie geven om de reis stroomopwaarts te maken.
Welke dieren leven in lege schelpen?
Heremietkreeften zijn dieren die leven in lege schelpen. Ze hebben zachte exoskeletten en hebben bescherming nodig tegen de elementen van het onderwaterleven en tegen roofdieren. Ze kruipen in verlaten schelpen om zichzelf te beschermen. Dankzij hun flexibele lichaam kunnen ze zich oprollen en veranderen in een gebogen schaal, waarbij alleen hun klauwen zichtbaar blijven. Heremietkreeften dragen de schelpen op hun rug terwijl ze zich over de oceaanbodem verplaatsen. Wanneer ze uit hun schelpen groeien, gaan ze op zoek naar een grotere schelp om in te wonen.
Is koraal een plant of een dier?
Koraal bestaat eigenlijk uit twee levende organismen: een dier en een plant die in symbiose leven. Het dierlijke gedeelte van koraal wordt een poliep genoemd, wat lijkt op een miniatuur zeeanemoon. Binnenin de poliep leven enkele cellen van algen. De poliep en de algen werken samen in een symbiotische relatie. De algen voorzien de poliep van energie en voedingsstoffen door middel van fotosynthese, terwijl de poliep de algen een beschermde omgeving biedt om te leven en te groeien. Het harde kalkstenen skelet van het koraal, dat zich buiten de poliep bevindt, wordt gevormd door de poliep en geeft koraal zijn kenmerkende vorm en structuur.
Welk mannelijk zeedier houdt zijn jongen in een buidel?
Het mannelijke zeepaardje is het zeedier dat zijn jongen in een buidel draagt. Het zorgt voor de bevruchte eieren van het vrouwtje in een buidel aan de voorkant van zijn buik, vergelijkbaar met de baarmoeder van een vrouwelijk zoogdier. Het vrouwtje legt 100 of meer eieren in de buidel van het mannetje. Het mannetje laat sperma vrij in de buidel en bevrucht de eieren. De bevruchte eieren groeien in de wand van de buidel en zijn bedekt met een vloeistof die voedingsstoffen en zuurstof levert. Na twee tot zes weken (afhankelijk van de soort) komen de eieren uit, waarna het mannelijke zeepaardje levend nageslacht ter wereld brengt, zo klein als 0,04 inch (1 centimeter) lang.
Wat is het verschil tussen een bruinvis en een dolfijn?
Op het eerste gezicht is het moeilijk om een bruinvis en een dolfijn van elkaar te onderscheiden. Beide zijn fascinerende onderzeese wezens, beide zijn carnivoren en beide behoren tot dezelfde wetenschappelijke groep: Cetacea. Er zijn echter kleine fysieke verschillen tussen de twee. Bruinvissen zijn doorgaans kleiner dan dolfijnen en hebben geen uitgesproken snavels. Dolfijnen hebben kegelvormige tanden, terwijl bruinvissen tanden hebben die lijken op een spade. Dolfijnen hebben meestal een gehaakte of gebogen rugvin, terwijl bruinvissen meestal een driehoekige rugvin hebben. Er zijn meer dan 30 soorten echte dolfijnen, waaronder bekende soorten zoals de tuimelaar, spinner en gevlekte dolfijnen.
