Het aardoppervlak ontvangt verschillende hoeveelheden regen, sneeuw en andere neerslag, afhankelijk van de locatie. In woestijnen is de neerslag minimaal, terwijl regenwouden enorme hoeveelheden regen ontvangen. Ergens daartussenin bevinden zich gebieden die een gematigder klimaat hebben. Hoewel neerslag meestal terugvloeit naar de oceaan, worden sommige gebieden voorzien van meren waar het water tijdelijk wordt vastgehouden. Meren in vochtige regio’s zijn doorgaans stabiel en permanent, terwijl meren in drogere gebieden gevoeliger zijn voor seizoensgebonden veranderingen in neerslag en menselijke wateronttrekking. In dit artikel bespreken we enkele meren op aarde die tot de laatste categorie behoren.
Meer Poopó
Het Meer Poopó in West-Centraal Bolivia bevindt zich in een ondiepe depressie op het Altiplano, 3.686 meter boven zeeniveau. Historisch gezien was dit het op een na grootste meer van Bolivia, met een oppervlakte van 2.530 vierkante kilometer op zijn laagste niveau. Het was ongeveer 90 kilometer lang, 32 kilometer breed en slechts 2,4 tot 3 meter diep. Triest genoeg is het meer sinds december 2015 veranderd in een droog zoutbekken als gevolg van klimaatverandering-verergerde droogte en sedimentopbouw door de lokale mijnindustrie. De droogte heeft een dramatische impact gehad op het ecosysteem, de flora, fauna en de lokale gemeenschappen die afhankelijk waren van visserij als hun bron van levensonderhoud.
Meer Eyre
Lake Eyre, ook wel bekend als Kati Thanda–Lake Eyre, is een groot zoutmeer in centraal Zuid-Australië met een totale oppervlakte van 11.088 vierkante kilometer. Gelegen in de zuidwestelijke hoek van het Great Artesian Basin, een gesloten binnenzee van ongeveer 1.140.000 vierkante kilometer, wordt Lake Eyre alleen gevoed door intermitterende stromen. Meestal droog, maar gevoelig voor af en toe overstromingen, is dit meer het laagste punt op het Australische continent. Lake Eyre trekt een unieke biodiversiteit aan, maar de grillige aard van het vullen maakt het een uitdaging voor flora en fauna om in dit droge landschap te overleven.
Aralmeer
Het Aralmeer, ooit de vierde grootste binnenzee ter wereld, bevindt zich nu in het klimatologisch onherbergzame hart van Centraal-Azië, ten oosten van de Kaspische Zee. Wetenschappers zijn steeds meer bezorgd over de opmerkelijke inkrimping van het oppervlak en volume sinds de tweede helft van de 20e eeuw, toen de regio onderdeel was van de Sovjet-Unie, en de voortzetting van die inkrimping in de 21e eeuw. De dramatische veranderingen zijn voornamelijk het gevolg van irrigatieprojecten die rivieren omleiden, zoals de Syr Darya en de Amu Darya, die ooit in het Aralmeer uitmondden en de belangrijkste bronnen van watertoevoer waren. Deze inkrimping heeft ernstige gevolgen gehad voor het ecosysteem, met een toename van het zoutgehalte, het verdwijnen van vissoorten en de blootstelling van de zeebodem bedekt met zout en giftige chemicaliën.
Meer Mead
Lake Mead, een van de grootste door de mens gemaakte meren ter wereld, is het reservoir van de Hoover Dam, gelegen aan de grens van Arizona en Nevada, 40 kilometer ten oosten van Las Vegas. Gevormd door de afsluiting van de Colorado-rivier, strekt Lake Mead zich 185 kilometer stroomopwaarts uit, is het 1 tot 16 kilometer breed, met een capaciteit van 38.296.200.000 kubieke meter water en een kustlijn van 885 kilometer. De afgelopen jaren is een multi-jaren droogteperiode in het Amerikaanse Zuidwesten de oorzaak van een dramatische daling van het waterpeil van Lake Mead. Deze afname heeft geleid tot zorgen over de duurzaamheid van het meer, de gevolgen voor de watervoorziening en het delicate ecosysteem.
Meer Chad
Lake Chad, een zoetwatermeer in de Sahelzone van West-Centraal Afrika, bevindt zich op de grens van Tsjaad, Kameroen, Nigeria en Niger. Ooit was het een van de grootste meren in Afrika, maar het oppervlak varieert sterk per seizoen en van jaar tot jaar. De grootte van het meer wordt sterk beïnvloed door lokale neerslag, verdamping en waterafvoer door rivieren. Het variabele karakter van Lake Chad heeft belangrijke gevolgen gehad voor de mensen die afhankelijk zijn van het meer voor hun levensonderhoud, zoals vissers en boeren, en heeft geleid tot regionale spanningen over waterbeheer.
Meer Urmia
Het Iraanse Lake Urmia, of Daryācheh-ye Orūmīyeh, ligt in het noordwesten van het land. Het is het grootste meer in het Midden-Oosten en besloeg ooit een oppervlakte van 5.200 tot 6.000 vierkante kilometer. Echter, sinds de jaren 1970 heeft Lake Urmia te maken gehad met een dramatische krimp, waarbij ongeveer 90 procent van zijn oppervlakte is verloren gegaan. De daling van het waterpeil is grotendeels te wijten aan de afsluiting van de rivieren die ooit in het meer uitmondden, wat heeft geleid tot een afname van de watertoevoer. Deze afname heeft het zoutgehalte verhoogd en het unieke ecosysteem verstoord, met ernstige gevolgen voor de biodiversiteit en de lokale economie.
Dode Zee
De Dode Zee, ook wel de Zoutzee genoemd, ligt tussen Israël en Jordanië in Zuidwest-Azië. Het staat bekend om zijn extreem zoute water en is het laagste punt op aarde, met een oppervlak dat soms meer dan 400 meter onder zeeniveau ligt. De Dode Zee heeft geen uitstroom en wordt gevoed door de rivier de Jordaan. Door menselijke activiteiten, zoals het afleiden van water van de Jordaan voor irrigatie en industrieel gebruik, is het waterpeil van de Dode Zee dramatisch gedaald. Dit heeft geleid tot ecologische veranderingen met een afname van planten- en diersoorten die kunnen overleven in het zoute water. Inspanningen worden ondernomen om de situatie aan te pakken en de waterstanden te herstellen om dit unieke ecosysteem te behouden.